Havaria d‘ieli a Fontanivas

Text: F. Steinmann

Fotos: G. Tenner Sonda, ils 23 d’uost 2003 allas 08.00 uras ha ei giu num per la basa dad ieli Laax da serender a Mustér. Fritz (Frigg) Steinmann, instructur e cumandant dalla basa, ha simulau in accident d’ieli sin la Punt da Fontanivas. Il pensum dils pumpiers da Laax ei stau d’erreger ina bariera d’ieli ella vischinonza dalla cava da gera Fontanivas. Il viadi da Laax a Mustér cuoza cun il vehichel d’acziun (Unimog U1300L) biabein 40 minutas. Il vehichel transportescha material special per cumbatter ina havaria d’ieli. Tier in seracass arrivan ca. 6 pumpiers spezialisai sil plaz. Ils corps da pumpiers locals han da cumplettar la truppa. Cunquei che l’acziun era quella gada mo in exercezi, ein 10 persunas arrivadas a Mustér. L’equipa specialisada dalla basa da Laax prepara tut il material che vegn duvraus. Quella lavur schabegia ella zona II. Per saver ir ell’aua profunda drova ei era resti corrispundent. El flum vegn igl emprem montau barieras d’ieli specialas che lubeschan in spert luvrar. Quellas tschetschan ieli che senoda sin l’aua. Igl avantatg da quellas barieras ei la psertadad ed aschia ein ellas in mied ideal per igl emprem mument. Ella zona I (zona da prighel) vegn erregiu in tanc da tschaffada per tener si l’aua contaminada. Il cundrez tegn 3000 liters e vegn cunvretgs d’ina folia da plastic per impedir che gas nuschents van ell’aria. La pumpa ed igl apparat “Kaiser” vegnan semtgai per lur funcziun. Igl apparat “kaiser2 ei ina construcziun speciala che senivelescha sesezza. Quel ei colligiaus cun in uder che senoda medemamein ell’aua cun la pumpa. Per equilibrar las potenzas electricas (tanc da tschaffada, lingias da transport, pumpa, il mied nuschent e las persunas ella zona da prighel I) vegn installau in equilibratur da potenzial che meina las tensiuns tras in punct ella tiara (pal da metal) Las barieras “Ecran” che senodan ell’aua ein ussa era montadas. Ina pumpa procura ch’igl ieli che senoda sin l’aua vegn transportaus tras ina lingia resistenta agl ieli mineral el tanc da tschaffada tschaffada.

{gallery}ausbildung/oelwehr2003{/gallery}