ord Gasetta Romontscha dils 23-1-1890
Ils 17 d. q. (schaner 1890) ei stau in di de disgrazia e sgarschur per il vitget de Caverdiras (s. Antoni), pitorescamein postaus silla spunda visavi il stradun de Sumvitg e Mustèr. Allas 12 de miez di ei leu, enamiez il vischinadi, rut ora fing en in clavau e schege ch’ ei deva per gronda ventira nagin suffel, eran enteifer in bien quart d’ ura 3 casas e 6 clavaus grons ne pigns en fiug e fomma, purschend in horribel aspect pils datier e dalunsch. Al spert e premurau agit dils vischins de Mustér e dils proxims vischinadis de Sumvitg d’ umens e femnas, de paders e scolars claustrals, ei cun valerusamein puder riscuder la proxima casa (Deflorin) dal fiug, reussiu de conservar la part dado dil vitg. Quei ha zun pauc aua, mo per ventira vevan ils vischins avon enzaconts onns cun in quost de circa 800 fr., giu schau construir in colosal begl de crap, che tegn plirs mellis liters aua.
Svidaus quel han ins priu il refugi tiella neiv; en blahs, canastras e truchets vegneva quella purtada neutier e fiersa el fiug e per part rasada ora sils tetgs dils proxims baghetgs. Per cletg veva la berschonta casa dils tagliacrappa Columberg in tetg de plattas, ch’ ha ditg teniu a funs las flommas, aschia che la pereclitada casa desperas ha podiu vegnir riscudida.
Co il fiug ei ruts ora san ins atgnamein buc, mo ei vegn supponiu tras tarmagls d’ affons cun sulperins — in niev e serlus avis per mummas de casa e fimaders de bein far attenziun, che lur sulperins vegnien buc en mauns d’ affons e de turziar quels scharfamein, sch’ in vesa, che els van entuorn cun sulperins.
Cun quei ch’ il fiug ei serasaus cun tala vehamenta spertezza tras ils clavaus plein pavel, han ins podiu dustar zun pauc mobiliar ed era stoviu schar berschar in angarscham e duas cauras. Segirau er’ ei sulettamein la casa dellas duas familias Columberg, ma mo per 3000 fr.
Ils dsgraziai merettan commiseraziun ed agit ed ein per part vegni tuccai dad ina tragica sort. In frar Columberg ha gl’ October vergau tut annetgamein piars sia giuvna e premurada dunna, enflada morta sin gassa, ed ussa, gia suenter 3 meins, eis el cun ses dus pigns affons vegnius privaus da sia beinregulada casa. La secunda casa era depresent bucca habitada, mo in pauper vieu (Hosang), ch’ ha gl’ onn vergau giu piars sia giuvna consorta e stoviu dar via ses treis petschens affons per saver encurir survetsch e fadigi, veva leu schau anavos sias mobilias e victualias, ch’ein ussa vegnidas intschendradas. Ella tiarza casa (Schmet) habitava in vieua cun affons carschii, che vevan cu luvrar e spergnar sedau tutta bregia per saver comprar giu gl’atun vergau la mesa casa, ch’ udeva buc ad elss, per haver l’ entira casa persuls, mo ussa ein els ora sin gassa, han nigina casa, ne entira ne mesa. Era ina quinta basignusa familia ha pittiu considerabel don, tras sperdita d’in gron clavau cul pavel lien. — Entut ei il don pitiu detagliadamein vegnius stimaus sin circa 15,000.
In e scadin vegn ascia a ver en che quellas diegraziadas familias ein vegnidas della publica caritat. La vischnaunca de Mustèr ha fatg ina biala collecta casa per casa per cuvierer ils pli urgents basegns dils donegiai ed ina colecta cirquitala vegn purtar ulteriur susteniment e cheutras arver si la cantonala cassa d’ agit. Duessen enqual pli datier, che legian da quella disgrazia, vuler far ina pintga unfreada, sch’ei la Gasetta Rom. prompta de retscheiver talas e surdar al comite d’agit.
