Grev incendi ad Acletta/Mustér

Text original dalla Gasetta Romontscha dils 28 da schaner 1964:  La dumengia-sera, ils 26 [da schaner 1964] ca. allas 8 eis ei rut ora fiug en in clavau amiez il vischinadi d‘Acletta, della vischnaunca da Mustér. Il fiug ei sederasaus cun ina spertezia nundetga, aschia ch‘ils baghetgs ella pli proxima vischinonza ein stai en cuort en fiug e flomma. Ladinamein ei il corps da pompiers da Mustér vegnius alarmaus, beinsavend ch‘ei seigi prighel enorm per igl entir vischinadi d‘Acletta. Medemamein ein ils corps da pompiers Trun e Glion vegni avisai ed ins ha supplicau per agid cun ina sprezza da motor da Trun. Las casas ella proxima vischinonza dil fiug eran periclitadas sil pli ault demai ch‘il fiug ei ruts ora el center dils baghetgs. Il serein della sera ha bess las flommas giu encunter Ia casa da Giachen Lozza e Baseli Maissen. Da l‘autra vart eran en emprema lingia las casas da Anton Maissen e Josef Jacomet periclitadas e da vart encunter Val d‘ Acletta la casa da Giusep Maissen ed encunter Segnas la casa da gerau Placi Genelin. Malgrad tutta stenta eis ei buca reussiu da perservar la casa dubla Lozza/Maissen dallas flommas. En in gienà ei il tgiet selvadi seglius vi silla casa Lozza/Maissen ed [ha] arsentau quella biala casa purila. Al corps da pompiers eis ei reussiu da perservar las ulteriuras casas dal barschament.

In trest maletg el clar della glina! Per cletg e ventira han ins pudiu spindrar ils affons e la glieud. La bilanza dil berschament demuossa la sperdita totala della casa Lozza/Maissen e las duas famiglias Maissen Baseli cun 5 affons pigns e Giusep Lozza cun 4 affons ein senza tetg. Els han saviu salvar mo il pli necessari ed urgent. 7 clavaus ein barschai giu dal taliter, en quei la cascharia dil vischinadi ed ina zona da nuorsas. Ils ulteriurs donnegiai vid baghetgs d‘economia ein artavels Flury-Jacomet Josef, Genelin Placi, Maissen Anton, Maissen Sep, Venzin Battesta, Placi Berther, Albert Berther, Baseli Maissen. Enzatgei tiers han ins pudiu salvar, denton quentan ins cun la sperdita da 2 mugias e 50 – 60 tiers manedels. Vulan ins remplazzar il donn, ston ins quintar cun 400 – 500 000 frs. Lein engraziar a Nossadunna d‘Acletta ch‘ella ha preservau il vischinadi d‘ina aunc pli gronda disgrazia. Engraziar lein nus era en num dils donnegiai als corps da pompiers, a tuts gidonters enconuschents e nunenconuschents per lur agid en quellas grevas uras da disgrazia. Duas famiglias cun ensemen 9 affons (ded 1, 2, 21/2, 41/2, 5, 7, 71/2; 11 e 12 onns) ein senza tetg e schurmetg ed han strusch saviu liberar il pli necessari. Lein nus buca gidar quels? Nus cartein bein ch‘ils donnegiai meretan nies sustegn e nies agid. Tgi che sa e po duei tarmetter sil schec postal nr. X. 8580 Donnegiai / Brandgeschädigte Acletta/Disentis in importo en daners ni era vestgadira e raubas dil tenercasa en favur dellas duas famiglias al comite d‘acziun per ils donnegiai d‘Acletta/ Mustér. Gia ordavon engraziein nus a tuts donnaturs cun in cordial „Dieus paghi“

Fotografias messas a disposiziun entras Placi Lozza, Acletta /Mustér